بیش از صد سال است از کشف آسپرین می گذرد و در طی این مدت این دارو نقش مهمی در درمان سردرد یا دردهای خیف دیگر یا تب برای میلیونها نفر داشته است. طی سالهای اخیر مطالعات وسیعی درباره نقش این دارو در پیشگیری از حملات قلبی یا سایر سکته های ناشی از تشکیل لخته در رگها صورت گرفته است. این روزها درباره مصرف روزانه آسپرین برای پیشگیری از حملات قلبی یا سایر سکته های ناشی از تشکیل لخته در رگه صورت گرفته است.

این روزها درباره مصرف روزانه آسپرین برای پیشگیری از حملات قلبی و سکته مغزی در گروه های خاصی از افراد زیاد صحبت میشود و در مجلات و نشریات مطالب زیادی به چاپ می رسد. به عنوان نمونه به گزارش زیر توجه کنید بر اساس یک گزارش منتشر شده تحقیقاتی آسپرین در کاهش موارد سکته قلبی بسیار مؤثر بوده است. در این گزارش آمده است که آنالیز نتایج ۵ مورد کار تحقیقاتی Clinical trial بر روی جمعا ۵۵۵۸۰ بیمار ( شامل ۱۱۴۶۶ بیمار زن ) نشان می دهد که مصرف آسپرین به صورت پیشگیری کننده موجب کاهش بروز سکته قلبی به میزان ۳۲ درصد و کاهش مرگ و میر ناشی از سکته حمله با گرفتگی عروق قلبی به میزان ۱۵ درصد شده است.

اما باید توجه داشت که مصرف آسپرین برای این منظور به این سادگی متخصص مشورت کرد. که درباره آن گفته میشود نیست و این مورد مصرف آسپرین با خطراتی نیز همراه است. بدیهی است اگر مصرف آسپرین برای پیشگیری از بروز سکته زیر نظر پزشک متخصص صورت گیرد خطرات آن به حداقل خواهد رسید.

امروزه متخصصین به این باور رسیده اند که مصرف طولانی مدت آسپرین برای کاهش خطر بروز حملات قلبی یا سکته در افراد سالم غیر ضروری است. بنابراین اگر بدون مشورت با پزشک متخصص آسپرین را به این منظور مصرف میکنید توجه داشته باشید که ممکن است سلامتی خود را به خطر انداخته باشید.

آسپرین با کاهش فعالیت پلاکتها در تشکیل لخته خونی موجب پیشگیری از تشکیل لخته ، و به دنبال آن کاهش احتمال بروز سکته میشود. اما آسپرین با همان مکانیسم های دخیل در کاهش فعالیت پلاکتها موجب بروز یکسری عوارض جانبی نیز می شود که میتواند غیر مفید باشد به خصوص اگر بیماری زمینه ای قلبی یا عروقی یا شواهدی مبنی بر اختلال در گردش خون مغزی وجود داشته باشد. به عبارت دیگر مصرف روزانه و طولانی مدت آسپرین در صورتی مفید است که منافع آن بر عوارض و مضرات دارو برتری داشته باشد و این پرسشی است که فقط پزشک متخصص می تواند به آن پاسخ دهد. بدیهی است پزشک متخصص برای تصمیم گیری در این باره باید سابقه پزشکی شما وضعیت سلامتی آلرژی مصرف سایر داروها و احتمال بروز عوارض جانبی آسپرین را مورد ارزیابی قرار دهد. مصرف آسپرین در مواردی مانند دوران بارداری، فشارخون بالا اختلالات همراه با خونریزی زخم معده بیماری کبدی یا کلیوی بدترین انتخاب است. همچنین آسپرین با بسیاری از داروهای با با بدون نسخه داروهای گیاهی ویتامینها با مکمل های غذایی تداخل دارد. بنابراین پیش از مصرف آسپرین باید پزشک را از مواردی مانند اختلالات زمینه ای یا مصرف سایر داروها آگاه ساخت.

علاوه بر موارد فوق نوع مناسب آسپرین نیز باید با نظر پزشک متخصص تعیین شود. آسپرین به تنهایی یا در ترکیب با سایر داروها به اشکال متفاوت و در مقادیر مختلف در بازار وجود دارد. همه فرآورده های حاوی آسپرین برای مصرف دراز مدت و به منظور کاهش خطر بروز سکته مناسب نیستند. برچسب این فرآورده ها معمولاً فاقد اطلاعات لازم برای تصمیم گیری درباره این نوع مصرف آسپرین هستند. بنابراین برای تعیین مقدار و نحوه مصرف آسپرین باید با پزشک

اگر آسپرین را برای کاهش خطر بروز سکته و یا برای سایر مواردی که بر روی برچسب فرآورده های حاوی این دارو قید نشده مصرف میکنید. به یاد داشته باشید مقدار مصرف آن بسیار مهم است. از این رو پیش از مصرف دراز مدت آسپرین باید از مقدار و دفعات مصرف این دارو که مناسب با وضعیت شما است و با کمترین عوارض ممکن همراه است. توسط پزشک متخصص اطمینان یابید.

۱- Archives of Internal Medicine (2003,163:200-2010)